ابراهیم بن محمد زجاجابراهیم بن محمد زجاج (متوفای ۳۱۱ق)، از نحویان قرن چهارم هجری قمری در بغداد و شاگرد مبرّد بود. ۱ - معرفی اجمالیابواسحاق، ابراهیم بن محمد بن سرّی بن سهل زجّاج در کودکی به شیشه‌گری مشغول بود و لقب زجّاج (شیشه‌گر) از آن زمان بر او ماند. آن‌گاه شیفته آموختن نحو و ملازم و مصاحب مبرّد شد و تعهد کرد تا زمان درگذشت یکی از آن دو در برابر آموختن نحو، روزانه درهمی دستمزد به استاد بپردازد. این دانش را نیک فراگرفت و آن را پیشه و محل درآمد خود کرد. عبیدالله بن سلیمان بن وهب وزیر خلیفه معتضد، او را برای تعلیم فرزندش قاسم فراخواند و بدین‌ترتیب، زجّاج موقعیتی نزد وزیر یافت و به‌عنوان دبیر و همنشین انتخاب شد. پس از مرگ وزیر عبیدالله در سال ۲۸۸ق، پسرش قاسم به‌جای پدر وزیر شد و منزلت زجّاج بیشتر شد و اموال بسیاری گردآورد. قاسم رسیدگی به نامه‌های درخواست کسان و انجام خواسته‌هایشان را در قبال گرفتن مزد از ارباب رجوع به او سپرد و بدین‌ترتیب، زجّاج چند برابر آنچه که از وزیر انتظار داشت، به‌دست آورد. ابوالقاسم عبدالرحمان زجّاجی (متوفای ۳۳۷ق) نویسنده کتاب الجمل فی النحو، بدو منسوب است، زیرا شاگرد زجّاج بود و ابوعلی فارسی دانشش را از او فرا گرفت. کتاب الامالی، الاشتقاق، العروض، القوافی، مختصر النحو، ماینصرف و مالا ینصرف، النوادر، خلق الانسان، معانی القرآن، و الانواء از آثار اوست. زجّاج در ۷۵ سالگی درگذشت. [۷]
بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج۲، ص۱۷۱.
[۱۰]
فروخ، عمر، تاریخ الادب العربی، ج۲، ص۳۹۱.
[۱۱]
هارون، عبدالسلام، تهذیب سیره ابن هشام، ج۲، ص۱۷۰.
۲ - پانویس
۳ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۱۸۹. رده‌های این صفحه : ادیبان عراقی | درگذشتگان سال 311 (قمری) | شخصیت‌های قرن 4 (قمری) | نحویان سده چهارم(قمری)
|